Joodse liturgische tradities en Paulus’ gebruik van het Oude Testament

Het huidige debat over ‘Paulus binnen het jodendom’ concentreert zich terecht op de joodse context van de apostel, die cruciaal is voor het begrijpen van zijn boodschap. Tegelijkertijd benadrukt recent onderzoek nogmaals dat Paulus, als volgeling van Jezus Christus, keuzes maakt die hem vervreemden van veel van zijn Joodse tijdgenoten. Beide aspecten komen in deze cursus aan bod.

In nieuwtestamentische studies bestaat er een brede consensus dat bewustzijn van rabbijnse hermeneutische regels en principes noodzakelijk is om het gebruik van de Schrift door de apostel te kunnen waarderen. Dit zal kort worden geïllustreerd. Er is in dit opzicht echter weinig aandacht besteed aan de liturgische traditie als onderdeel van Paulus’ joodse context. Dit aspect zal centraal staan in deze cursus. Wat is er bekend over de synagogale liturgie in de eerste eeuw? En in hoeverre beïnvloeden liturgische leesschema’s, waarbij teksten samen worden gelezen en beluisterd, de manier waarop de Bijbel wordt geïnterpreteerd?

Studenten bereiden zich op de cursus voor door zich te oriënteren in de joodse liturgische traditie van de eerste eeuw en door zich vertrouwd te maken met enkele actuele discussies uit het debat ‘Paulus binnen het Jodendom’. Tijdens het colloquium zal deze kennis worden gebruikt bij het uitwerken van een diepgaande exegese van verschillende belangrijke passages uit de brieven van Paulus. De liturgische intertekstuele verbindingen zullen een nieuw licht op deze passages werpen. Tegelijkertijd zal dit de uniciteit van de boodschap van de apostel aanscherpen.

Deze cursus wordt gegeven in het Engels.

DR. MICHAEL MULDER
is associate professor of Judaica and New Testament at the Theological University of Apeldoorn