Hoogleraren Vleugels en Koorevaar geven afscheidscollege

Hoogleraar Gie Vleugels (NT) gaat met emeritaat, en emeritus hoogleraar Hendrik Koorevaar (OT) neemt volledig afscheid van de Evangelische Theologische Faculteit, Leuven. Beide bijbelwetenschappers met lange staat van dienst aan de ETF Leuven houden tijdens de jaarlijkse doctoraatsweek hun afscheidscollege.

Structuur en opbouw van Jesaja
Het onderzoek van prof. dr. Hendrik Koorevaar heeft zich voornamelijk toegelegd op de bestudering van het literair functioneren van boeken in hun geheel, een vraag die in de jaren tachtig van de twintigste eeuw sterk is opgekomen. In zijn afscheidslezing op 7 september gaat hij in op de structuur en het auteurschap van het boek Jesaja. Dit vanuit de gedachte dat de opbouw van de canonieke gestalte van het bijbelboek de boodschap ervan mee bepaalt. Koorevaar stelt hierbij een nieuwe driedelige indeling voor, geleid door de vraag: “Hoe wil de auteur zelf dat zijn werk gelezen wordt en welke concrete aanwijzingen aangaande de opbouw heeft hij nagelaten?” Uit het onderzoek blijkt dat het begin van Jesaja 13:1 een veel centralere rol speelt in de hoofdopbouw van het boek dan meestal in het onderzoek wordt aangenomen.

Hendrik Koorevaar was 44 jaar verbonden aan de ETF Leuven en het Bijbelinstituut België, de voorloper van de ETF Leuven. In 1990 behaalde hij zijn doctoraat aan de Universitaire Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid in Brussel. In 1997 werd hij benoemd tot hoogleraar Oude Testament. Van 1997 tot 2011 was hij tevens vakgroepvoorzitter Oude Testament.

Decaan prof. dr. Andreas Beck: “Met Hendrik Koorevaar neemt een gerenommeerde collega afscheid, die reeds verbonden was aan het voormalig Bijbelinstituut België en vervolgens een beslissende rol heeft gespeeld in de opbouw van de vakgroep Oude Testament aan de ETF Leuven. Na zijn emeritaat in 2012 bleef hij betrokken in het onderwijs, waardoor generaties van studenten werden gevormd. Collega Koorevaar heeft drie promovendi tot hun doctoraat begeleid, die nu zelf invloedrijke posities bekleden in het hoger onderwijs.”

Johannes-evangelie en de Shahāda
De loopbaan van Gie Vleugels aan de ETF Leuven begon in 1985 als docent. In 1997 doctoreerde hij aan de Potchefstroomse Universiteit voor Christelijk Hoger Onderwijs (nu deel van North-West University) in Zuid-Afrika en werd hij hoogleraar Nieuwe Testament en vroege christendom aan de ETF Leuven. Van 1997 tot 2014 was hij tevens vakgroepvoorzitter Nieuwe Testament. Zijn belangrijkste interessevelden zijn de Semitische onderlaag van het Nieuwe Testament, het vroege Syrische christendom en de Oden van Salomo, het oudste liedboek van de Kerk, waarvan hij de Syrische tekst heeft uitgegeven en vertaald.

Syrisch was ook de taal van de christenen in het Arabisch schiereiland, waar de Islam is ontstaan. Sommige kenners nemen aan dat de Quran slechts te verstaan is als men het Syrisch achter het Arabisch en de invloed van christelijke teksten verrekent. Dat bracht Vleugels ertoe om ook Arabisch en de Quran te gaan bestuderen. Vooral overeenkomsten met het Evangelie van Johannes vielen op. Vandaar het thema van zijn afscheidslezing.

Moslims belijden hun geloof in de zogenaamde Shahāda (‘getuigenis’): “Ik getuig dat er geen god is dan Allah en ik getuig dat Mohammed de gezant is van God”. Vleugels toont aan dat het Evangelie van Johannes als geheel is opgevat als een Shahāda, waarin echter Jezus de Godsgezant is. Ook in de Quran is Jezus gezant van Allah, dus daar staan Evangelie en Quran niet tegenover elkaar. Wel verschillend is de missie van de gezant: in de Quran verzekeren Gods gezanten (Muhammed zowel als Jezus) dat er slechts één God is, in het Evangelie maakt de hemelse Gezant die God ook kenbaar en bereikbaar.

Decaan Beck: “Collega Gie Vleugels heeft enorm veel betekend voor onze faculteit, vooral tot zijn ziekteverlof vanaf 2014. Zo gaf hij op bezielende wijze leiding aan de vakgroep Nieuwe Testament, stond aan de wieg van het Research Center for Early Christianity (RCEC) en heeft vier promovendi tot hun doctoraat begeleid. Bovendien zette hij zich in voor de verdere opbouw van het doctoraatsprogramma, dat hij coördineerde van 1994-2006.”

Ter ere van Vleugels’ emeritaat zal de vakgroep hem op 9 september de feestbundel Off the Beaten Path: A Festschrift in Honor of Gie Vleugels aanbieden. Koorevaar ontving in 2011 de feestbundel Das heilige Herz der Tora: Festschrift für Hendrik Koorevaar zu seinem 65. Geburtstag. Theologische Studien.

Doctoraatsweek
Het afscheid van beide hoogleraren vindt plaats tijdens het jaarlijkse doctoraatscolloquium in de eerste week van september. Momenteel zijn 40 internationale promovendi uit 15 verschillende landen bezig met een promotietraject aan de ETF Leuven.

Vanwege de coronareisbeperkingen vindt deze editie van het doctoraatscolloquium nog online plaats. De twee afscheidslezingen vinden op de campus plaats, maar zullen ook via livestream uitgezonden worden.

Dinsdag 7 september 2021, 18:30
Afscheidslezing prof. dr. Hendrik Koorevaar
The Structure of the Book of Isaiah: A Proposal for a Formal Author-Oriented Approach

Donderdag 9 september 2021, 18:30
Afscheidslezing prof. dr. Gie Vleugels
ʽIsā Rasūl Allah – Jesus, Messenger of the Only God in the Gospel of John and in the Qur’an